Przeskocz do treści
Ustalenie ojcostwa, ustalanie ojcostwa, badania DNA
Jesteś: Ustalenie ojcostwa krok po kroku. Sposoby ustalenia ojcostwa według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Ustalenie ojcostwa krok po kroku. Sposoby ustalenia ojcostwa według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

ustalenie ojcostwa, ustalenie ojcostwa termin, jak ustalić ojcostwo, ustalanie ojcostwa, ojcostwoKażdego roku coraz więcej mężczyzn decyduje się na badanie ojcostwa. Co roku coraz więcej trafia do sądu spraw o ustalenie bądź zaprzeczenie ojcostwa. Jak w praktyce wygląda ustalenie ojcostwa, jakie kroki prawne należy podjąć, żeby ustalić ojcostwo? Czy wystarczy tylko oświadczenie matki o tym, kto jest ojcem dziecka czy może jest to bardziej skomplikowany proces? ✅ Sprawdź, jak sądownie ustalić ojcostwo, uznać dziecko i na czym polega domniemanie ojcostwa.

Zapraszamy do lektury artykułu przygotowanego przez Martę Zielińską-Kmuk z Biura Porad Prawnych. Na końcu znajdziesz też spis ciekawych artykułów oraz  bezpłatny poradnik w PDF : „Czy wynik prywatnego testu na ojcostwo może być wykorzystany w sądzie”.

Tego dowiesz się z artykułu:

1. Jak ustalić ojcostwo? Kodeks rodzinny i opiekuńczy
2. Kiedy istnieje domniemanie ojcostwa męża matki i jak można je obalić?
> Jak ustalić ojcostwo, gdy ojcem dziecka nie jest mąż matki? Zaprzeczenie ojcostwa
> Kto może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
> Kiedy można wnieść pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
> Jakie przesłanki pozwalają obalić domniemanie ojcostwa?
> [INFOGRAFIKA] Domniemanie ojcostwa męża matki
3. Jak ustalić ojcostwo dziecka pozamałżeńskiego?
> Jak i kiedy można uznać ojcostwo?
> Kiedy następuje sądowe ustalenie ojcostwa?
> Kto i kiedy może złożyć pozew o ustalenie ojcostwa? Terminy
> [INFOGRAFIKA] Ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego
4. Jaki jest najważniejszy dowód dla sądu? Test na ojcostwo
> [BEZPŁATNY PORADNIK] Czy wynik prywatnego testu na ojcostwo może być wykorzystany w sądzie?
5. Ciekawe artykuły związane z ustaleniem ojcostwa

Ustalenie ojcostwa – badanie umówisz za pomocą poniższego formularza!

Niniejszy formularz przyjmuje zgłoszenia 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Wystarczy że podasz swoje dane, a nasz konsultant skontaktuje się z Tobą w sprawie testu na ojcostwo. Konsultacja jest w 100% bezpłatna.

1. Wybierz badanie rozwiń
Badania ojcostwa i pokrewieństwa:
2. Wybierz przychodnię lub wizytę domową rozwiń
3. Wybierz lokalizację rozwiń
Podaj adres, w którym chciałabyś umówić wizytę domową

Miasto:

Kod pocztowy:

Ulica:

Numer domu:

Numer mieszkania: (pole nieobowiązkowe)

Adres:
Ciechanów, Ul Spółdzielcza 2
Radom, ul. 1905 roku 20
Warszawa, ul. Cybernetyki 7
Siedlce, ul. Floriańska 57
Garwolin, ul. Jana Pawła II 17
Grójec, ul. Kopernika 8a
Kozienice, ul. Lubelska 40
Płońsk, ul. Grunwaldzka 11A
Warszawa, ul. Krzywe Koło 8/10
Warszawa, ul. Sienna 86
Warszawa Kabaty, ul. Ksawerego Bronikowskiego 55
Warszawa, Wrocławska 21a/7
Radom, ul. Andrzeja Struga 19/21
Ożarów Mazowiecki, ul. Romana Dmowskiego 39
Pruszków, ul. Kubusia Puchatka 11
Piaseczno, ul. Puławska 34
Warszawa, ul. Kobielska 23
Babice Nowe, ul. Ogrodnicza 6
Konstancin Jeziorna, ul. Bielawska 3
Warszawa, ul. Rozłogi 18
Piaseczno, Aleja Kalin 55/7
Grodzisk Mazowiecki, ul. T. Bairda 56/7
Warszawa, ul. Sarmacka 17/119
Warszawa, ul. Pańska 96/203
Mińsk Mazowiecki, ul. I. Daszyńskiego 4
Hipolitów, ul. Warszawska 63
Płock, ul Rajmunda Rembielińskiego 10a
Sulejówek, ul. 11 Listopada 87
Legionowo, ul. Sowińskiego 4
Warszawa - Ursynów, ul. Stryjeńskich 6
Adres:
Katowice, ul. Bocheńskiego 38A
Chorzów, Ul. St. Batorego 19
Cieszyn, u. Frysztacka 20
Gliwice, ul. Szafirowa 18
Rybnik, ul. Parkowa 4a
Ustroń, ul. Stawowa 2A
Zawiercie, ul. Powstańców Śląskich 8
Bielsko Biała, ul. Pszenna 11
Racibórz, Ul. Kolejowa 19A
Lubliniec, Ul. Mickiewicza 14
Mikołów, Os. 30-lecia 8
Czechowice-Dziedzice, ul. Sienkiewicza 8
Pszczyna, ul. Dobrawy 7
Będzin, ul. Małobądzka 141
Tychy, ul. Łabędzia 67/18, Polska
Szczekociny, ul. Jana Pawła II 6
Częstochowa, ul. Brzeźnicka 59
Częstochowa, Wieluńska 28
Częstochowa, Aleja Wolności 14
Strumień, ul. Wspólna 2
Żywiec, ul. Dworcowa 22
Racibórz, ul. Sienkiewicza 3A
Gliwice, Al. Korfantego 21/1
Częstochowa, ul. Kordeckiego 56
Kłobuck, ul. Staszica 28
Adres:
Poznań, ul. Słowackiego 28
Nowy Tomyśl, ul. Zbąszyńska 9
Piła, ul. Matwiejewa 6
Koło, ul. Bolesława Prusa 5
Kępno, ul. Mickiewicza 12
Ostrów Wielkopolski, ul. Wrocławska 28
Jarocin, ul. Hallera 9
Krotoszyn, ul. Wojciechowskiego 3
Turek, ul. Dąbrowskiego 7
Września, ul. Piastów 16
Leszno, ul. Racławicka 1a
Koło, ul. PCK 8
Ostrów Wielkopolski, ul. Brzozowa 7
Poznań, ul. Braniewska 20
Poznań, ul. Kaspra Drużbickiego 7
Kalisz ul. Wyszyńskiego 36
Godziesze Wielkie, ul. Kaliska 2
Stęszew, ul. Łukasiewicza 1
Gniezno, ul. Wolności 4a
Konin, ul. Wiechowicza 4
Krotoszyn, ul. Grudzielskiego 25A
Słupca, ul. Franciszka Ratajczaka 3a/1
Poznań , ul. Grunwaldzka 156
Adres:
Brodnica, ul.Kopernika 8
Bydgoszcz, ul. Karłowicza 3-5
Grudziądz, ul. Klasztorna 9/11
Włocławek, ul. Zduńska 2
Golub-Dobrzyń, ul. Szosa Rypińska 4a
Lipno, ul. Kościuszki 21
Wielgie, ul. Starowiejska 10
Bydgoszcz, ul. M. Skłodowskiej-Curie 26
Toruń, ul. Watzenrodego 15A
Inowrocław, ul. Narutowicza 24
Adres:
Bukowina Tatrzańska, ul. Długa 145
Nowy Sącz, ul. Kochanowskiego 2
Nowy Targ, ul. Wojska Polskiego 14
Sucha Beskidzka, ul. Mickiewicza 56
Tarnów, ul. Niepodległości 3a
Krynica Zdrój, ul. Reymonta 21
Kraków, ul. Mehoffera 6
Krzeszowice, ul. Stolarska 1
Zakopane, ul. Orkana 6d
Tarnów, ul. Goldhammera 10
Wieliczka, ul. Wincentego Pola 4a
Wadowice, osiedle Kopernika 10B
Myślenice, ul. Osiedle Tysiąclecia 1
Miechów, ul. Słowackiego 13
Kraków, ul. Zacisze 6
Trzebinia, ul. Kopernika 25
Bukowina Tatrzańska, ul. Kościuszki 11
Kraków, ul. Zachodnia 5/12 A
Adres:
Chełm, ul.Lipowa 27
Lublin, ul. Przyjaźni 13
Zamość, ul. Jasna 14
Hrubieszów, Ul. Leśmiana 28
Kraśnik, Ul. Zygmunta Krasińskiego 16/6
Parczew, ul. 11 listopada 48
Puławy, ul. Centralna 15
Lubartów, ul.Mickiewicza 3-5
Biłgoraj, ul. Tadeusza Kościuszki 18
Lublin, ul. Okopowa 3
Biała Podlaska, ul. Gabriela Narutowicza 35
Zamość, ul. Bolesława Prusa 2
Lubartów , ul. Cicha 1
Adres:
Chojnice, Ul. Mickiewicza 3
Gdynia, ul. Adm.J.Unruga 84
Gdańsk, ul. Subisława 24
Wejherowo, ul. I Brygady Pancernej 36
Czarne, Plac Wolności 10
Kwidzyn, ul. 11 Listopada 20/1
Malbork, ul.Dworcowa 14
Starogard Gdański, ul. Skarszewska 10A
Człuchów, Os. Wazów 8
Kartuzy, ul. Sambora 21A
Bytów, ul. Lęborska 11
Gdynia, ul. Warszawska 34/36
Słupsk, ul. Zielona 8
Gdańsk, ul. Kombatantów 4/22
Chojnice, ul. Młodzieżowa 35
Gdańsk, ul. Na Zaspę 3
Gdańsk, ul. Opolska 5
Adres:
Gorzyce, ul. Piłsudskiego 17
Rzeszów, ul.Architektów 11
Stalowa Wola, ul. Okulickiego 36
Sanok, ul. Przemyska 24
Krosno, ul. 1000 lecia 13
Lubaczów, ul. Kościuszki 141/7
Rzeszów, ul.Dąbrowskiego 31
Sanok ul. Witkiewicza 5
Adres:
Jelenia Góra, ul. Ogińskiego 1B
Wałbrzych, ul. Armii Krajowej 22-23
Kobierzyce, Ul. Witosa 5
Ślęza, ul. Przystankowa 2
Wrocław, ul. Trwała 7
Świdnica, ul. Kliczkowska 37
Oleśnica, ul. gen. J. Hallera 25
Złotoryja, ul. Rynek 5/2
Jawor, ul. Piłsudskiego 10
Kamienna Góra, ul. Władysława Broniewskiego 26A
Wrocław, ul. Skarbowców 121-123
Legnica, ul. Biegunowa 2
Ząbkowice Śląskie, ul.Waryńskiego 18
Wałbrzych, ul. Wysockiego 24-24 A
Kłodzko, ul. Armii Krajowej 29a
Kłodzko, ul. Spółdzielcza 4
Kłodzko, ul. Rodzinna 101
Wrocław, ul. Gagarina 110
Adres:
Kielce, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 17a
Starachowice, ul. Jana Pawła II 1
Końskie, ul. Południowa 1
Pińczów, ul. Batalionów Chłopskich 33
Kielce, ul. Podklasztorna 120/2
Sędziszów, ul. Dworcowa 23
Sandomierz, ul. Mickiewicza 23
Adres:
Kędzierzyn Koźle, ul. Czerwińskiego 3
Kluczbork, ul. Grunwaldzka 20
Opole, ul. Kościuszki 2
Opole, ul. Katowicka 55
Nysa, ul. Marcinkowskiego 2-4
Głubczyce, ul. M. Skłodowskiej-Curie 26
Brzeg, ul. Herberta 1
Adres:
Kutno, ul. Sienkiewicza 16
Łódź, ul. Kniaziewicza 20a
Piotrków Trybunalski, ul. Polna 13/13A
Radomsko, ul. Mickiewicza 29
Skierniewice, ul. Sobieskiego 29
Tomaszów Mazowiecki, ul. Barlickiego 15
Wieluń, ul J.Żubr 30
Sieradz, ul. Krakowskie Przedmieście 10
Zgierz, ul. Dąbrowskiego 19
Tomaszów Mazowiecki, ul. Strzelecka 12
Adres:
Szczytno, ul. Chrobrego 10
Ostróda, ul. Jana Sobieskiego 3C
Mława, ul. Anny Dobrskiej 1
Pisz, ul. Sienkiewicza 4
Braniewo, ul. Żeromskiego 14a
Ełk ul. Nadjeziorna 23/A2
Olecko, 11 listopada 23
Lidzbark Warmiński, ul. 11 Listopada
Markusy 66
Toruń, ul. S. Srebrnego 1
Olsztyn, ul. Floriana Piotrowskiego 16i
Biskupiec, ul. Armii Krajowej 1A
Ełk, ul. Toruńska 10
Giżycko, Żeglarska 6/7u
Adres:
Suwałki, ul. Młynarskiego 9
Augustów, ul. Chreptowicza 1
Bielsk Podlaski, ul. 3 Maja 15
Mońki, Al. Wojska Polskiego 42
Grajewo, ul. Kolejowa 8
Białystok, Sobieskiego 13 m 8
Białystok, ul. Parkowa 14/84
Adres:
Szczecin, al. Wyzwolenia 7
Wałcz, ul. Piastowska 3
Koszalin, ul. Traugutta 31/3
Gryfice, ul Ks.Stanisława Ruta 9
Myślibórz, ul. Kościelna 15
Kamień Pomorski, ul. Kopernika 28
Goleniów, ul. Partyzantów 11
Koszalin, ul. Niepodległości 44-48
Świnoujście, ul. Grunwaldzka 21
Szczecinek, ul. Spółdzielcza 8
Pyrzyce, ul. Księcia Bogusława X/23
Adres:
Zielona Góra, ul. Wyszyńskiego 99
Wschowa, ul. Zygmunta Starego 4
Gorzów Wielkopolski, ul. Łużycka 7
Żary, ul. Strzelców 10
Strzelce Krajeńskie, Al. Wolności 9 K
Biała Podlaska, ul. Gabriela Narutowicza 35
Zielona Góra, ul. Jedności 59
Zielona Góra, ul. Chrobrego 20a
Sulechów, ul. Krańcowa 2a
Babimost, Gagarina 18
Nowa Sól, ul. Kościuszki 1d
Gorzów Wielkopolski, ul. 30 Stycznia 15/9
Zielona Góra, ul. Świętej Kingi 6
Sulechów, al. Niepodległości 15
Żary, ul. Moniuszki 2
4. Wybierz termin rozwiń

Wybierz datę

Wybierz preferowane godziny

5. Podaj dane rozwiń

Administratorem danych podanych w formularzu jest TESTDNA sp. z o.o. Sp.k. z siedzibą: ul. Bocheńskiego 38 A, 40-859 Katowice, o numerze NIP: 634-282-27-48, REGON: 243413225, e-mail: biuro@testDNA.pl , tel.: 665 761 161. Przekazane nam dane będą wykorzystane w celu:
1) umówienia wizyty w placówce testDNA Laboratorium lub u któregoś z partnerów współpracujących (podstawa: art. 6 ust. 1 lit b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 2016, Nr 119) – w dalszej części RODO);
2) dochodzenia i obrony przed ewentualnymi roszczeniami (podstawa: art. 6 ust. 1 lit. f) RODO);
3) odpowiedzi na zadane nam pytania i weryfikacji tożsamości osoby (podstawa: art. 6 ust. 1 lit b) RODO;

Podanie danych osobowych jest dobrowolne, jednakże może stanowić warunek udzielenia odpowiedzi na zadane pytania lub realizację usługi. Dane te mogą zostać przekazane podmiotom współpracującym w celu realizacji zleconej nam usługi. Szczegółowe informacje nt. przetwarzania danych osobowych znajdziesz tutaj https://www.testdna.pl/polityka-prywatnosci/

Jak ustalić ojcostwo? Kodeks rodzinny i opiekuńczy

Jak ustalić ojcostwo? Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 1964 roku przewiduje trzy sposoby ustalenia ojcostwa:

  1. Domniemanie pochodzenia ojca od męża matki.
  2. Uznanie dziecka przez ojca.
  3. Sądowe ustalenie ojcostwa.

Pierwszy sposób dotyczy dziecka małżeńskiego natomiast dwa pozostałe dziecka pozamałżeńskiego.

I. Kiedy istnieje domniemanie ojcostwa męża matki i jak można je obalić?

W myśl art. 62 KRO jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania bądź unieważnienia, domniemywa się, iż pochodzi ono od męża matki. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od dnia orzeczenia separacji.

Okres trzystu dni liczony jest od momentu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, który powoduje ustanie małżeństwa a nie od momentu ogłoszenia wyroku, dlatego jeżeli dziecko urodziło się po ogłoszeniu wyroku rozwodowego ale przed jego uprawomocnieniem ( wyrok uprawomocnia się po upływie terminu wniesienia środka zaskarżenia) to uważa się, że dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa. Takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 6.11.1967 I CR 355/67 OSNCP 1968 poz.123)

Domniemanie ojcostwa męża matki istnieje niezależnie od tego czy małżonkowie pozostają we wspólnym pożyciu czy też w separacji faktycznej (separacja, która nie została orzeczona przez sąd)

Domniemanie ojcostwa męża matki istnieje także w przypadku niewpisania męża matki jako ojca dziecka lub wpisaniu innego mężczyzny oczywiście pod warunkiem spełnienia przesłanek o których była mowa wyżej ( orz. SN z 10.4.1969r, OSNCP 1970, poz.62)

Natomiast jeżeli dziecko urodziło się w dniu poprzedzającym małżeństwo nie podlega ochronie domniemania ojcostwa męża matki w takiej sytuacji ustalenie ojcostwa następuje na podstawie uznania dziecka przez ojca lub na postawie orzeczenia sądu.

Jeżeli dziecko urodziło się przed upływem trzystu dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa lecz po zawarciu przez matkę drugiego małżeństwa, domniemywa się, że pochodzi ono od drugiego męża.

Domniemanie ojcostwa męża matki jest domniemaniem wzruszalnym tj. można je obalić dowodem przeciwnym, do którego należy m.in. badanie krwi, badania antropologiczne czy badanie DNA. Oczywiście nie jest to katalog zamknięty, podczas rozprawy sąd bada wszystkie dowody przedstawiane przez strony, które mogą mieć znaczenie dla wyniku sprawy.

Jak ustalić ojcostwo, gdy ojcem dziecka nie jest mąż matki?

Po pierwsze należy obalić domniemanie o pochodzeniu dziecka od męża matki tj. zaprzeczyć ojcostwu męża matki, które może być dokonane tylko i wyłącznie w procesie sądowym na podstawie pozwu o zaprzeczeniu ojcostwa.

Jak sądownie ustalić ojcostwo – kto może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?

Legitymację czynną, a więc uprawnienie do występowania w procesie w charakterze powoda, posiada:

  1. mąż matki
  2. matka dziecka
  3. dziecko
  4. prokurator

Jest to katalog enumeratywny czyli zamknięty tzn. że nikt poza tym kręgiem osób nie ma prawa zniesienia pozwu. W przypadku kiedy pobyt męża matki nie jest znany albo kiedy mąż jest nieobecny na rozprawach z powództwem nie możne wystąpić kurator. Jedynym wyjątkiem kiedy powództwo może wnieść przedstawiciel ustawowy zachodzi kiedy mąż matki został całkowicie ubezwłasnowolniony z powodu choroby psychicznej lub innego rodzaju zaburzeń psychicznych.

Mając na uwadze osobisty charakter roszczenia dziecko może wnieść pozew o zaprzeczenie ojcostwa dopiero po osiągnięciu pełnoletniości wcześniej za dziecko powództwo może wnieść prokurator.

Natomiast legitymację bierną czyli uprawnienie do występowania w procesie charakterze pozwanego posiadają wyżej wymienione osoby z wyjątkiem prokuratora a powództwo wnosi się przeciwko wszystkim osobom po wyłączeniu powoda i tak:

  1. mąż matki wnosi powództwo przeciwko matce i dziecku a jeżeli matka nie żyje tylko przeciwko dziecku (art.66)
  2. matka wnosi powództwo przeciwko mężowi i dziecku a jeżeli mąż nie żyje tylko przeciwko dziecku ( art. 69§2)
  3. dziecko wnosi powództwo przeciwko mężowi swojej matki i matce a jeżeli matka nie żyje przeciwko jej mężowi, natomiast jeżeli mąż matki nie żyje powództwo powinno być wytoczone przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy( art. 70§2)

Zaprzeczenie ojcostwa nie jest możliwe po śmierci dziecka ( art.71), a jeżeli zgon nastąpi w trakcie trwania procesu sąd z urzędu zawiesi postępowanie.

Sądowe ustalenie ojcostwa termin – kiedy można wnieść pozew o zaprzeczenie ojcostwa?

Terminy na wniesienie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa męża matki są różne w odniesieniu do małżonków i dziecka. I tak:

  1. mąż matki powinien wytoczyć powództwo w przeciągu 1 roku od dnia w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę ( art. 63 KRO) Jeżeli mąż matki w trakcie biegu wyżej wymienionego terminu został ubezwłasnowolniony, powództwo może wnieść przedstawiciel ustawowy w terminie 1 roku od dnia ustanowienia ubezwłasnowolnienia, natomiast jeżeli przedstawiciel dowiedział się później o urodzeniu dziecka termin jednoroczny biegnie od dnia powzięcia przez niego wiadomości o urodzeniu się dziecka. Ustawodawca w przepisach broni prawa męża ubezwłasnowolnionego przed brakiem czynności ze strony przedstawiciela i dopuszcza wniesienie powództwa przez męża w terminie jednego roku po uchyleniu ubezwłasnowolnienia (art. 64§2 KRO)
  2. matka również ma termin jednoroczny na wniesienie powództwa ale liczony od momentu narodzin dziecka.( art. 69§1)
  3. dziecko może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa męża swojej matki w terminie 1 roku od osiągnięcia pełnoletniości ( art. 70§1)
  4. prokurator nie jest ograniczony żadnym terminem, tzn. może wnieść powództwo o zaprzeczenie ojcostwa męża matki w każdym czasie.

Należy pamiętać, iż terminy użyte w KRO do wniesienia powództwa są terminami zawitymi tzn. nie mogą być przywrócone, a upływ sąd uwzględnia z urzędu. Wiemy już jakie są terminy na wniesienie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa męża matki ale jakie przesłanki decydują o obaleniu „naszego“ domniemania?

Jak sądownie ustalić ojcostwo – jakie przesłanki pozwalają obalić domniemanie ojcostwa?

Przesłanki jakimi posługuje się sąd nie są jednolite i zależną od prawdopodobieństwa pochodzenia dziecka od męża matki. Musimy rozważyć dwa przypadku urodzenia się dziecka w małżeństwie.

Według przepisów KRO chcąc zaprzeczyć ojcostwu dziecka urodzonego po upływie 180 dni od zawarcia związku małżeńskiego a przed upływem 300 dni od jego ustania lub unieważnienia konieczne jest wykazanie niepodobieństwa ojcostwa męża matki. Okres 180-300 dni użyty w przepisie jest według doświadczenia medycznego najkrótszym (180 dni) i najdłuższym (300 dni) okresem ciąży w wyniku której może urodzić się dziecko, czas ten nazywany czasem koncepcyjnym liczony jest wstecz od dnia narodzin dziecka.

Co oznacza wspomniany wyżej termin „niepodobieństwo”? Doprecyzowanie terminu było przedmiotem prac Sądu Najwyższego, który w pierwszej fazie stosował ubogą wykładnię tj. wymagano dowodu tak oczywistego, aby dla każdego nie było wątpliwości, że mąż matki nie jest ojcem jej dziecka. Taka wykładnia miała zastosowanie w przypadku braku wspólnego życia małżonków w trakcie poczęcia dziecka tj. wyjazd jednego z małżonków na dłuższy czas za granicę, pobyt w więzieniu.

Z biegiem rozwoju biologii i medycyny oraz z pojawieniem się w wyniku rozwoju nowych wiarygodnych dowodów okazało się, że taka wykładnia nie jest już wystarczająca. Nastąpiło rozszerzenie terminu „niepodobieństwo” na każdą inna sytuację, która wyklucza ojcostwo męża matki.

W takim stanie można wykazać niepodobieństwo nawet jeżeli małżonkowie pozostawali we wspólnym pożyciu płciowym powołując się w postępowaniu dowodowym np. na niezdolność męża do zapłodnienia, badanie krwi lub badanie DNA wykluczające ojcostwo męża matki.

Drugi przypadek zachodzi kiedy dziecko urodzi się przed upływem 180 dni od zawarcia małżeństwa, w takiej sytuacji wystarczy złożenie oświadczenia przez męża matki, iż nie jest on ojcem dziecka. Jednakże jeżeli matka wykazie, iż obcowała płciowo z mężem przed zawarciem małżeństwa w okresie koncepcyjnym lub, że mąż wiedział o jej ciąży należy wykazać nieprawdopodobieństwo pochodzenia dziecka od męża matki.

A jeżeli zaprzeczenia ojcostwa domaga się inna osoba uprawniona w tym również prokurator obalenie domniemania w skutek złożenia oświadczenia (art. 62) jest niedopuszczalne nawet jeżeli dziecko urodziło się 180 dni od zawarcia małżeństwa.

[INFOGRAFIKA] Domniemanie ojcostwa męża matki

ustalenie ojcostwa, ustalenie ojcostwa termin, jak ustalić ojcostwo, ustalanie ojcostwa, ojcostwo

II. Jak ustalić ojcostwo dziecka pozamałżeńskiego?

Jak już wspomniałam wcześniej istnieją dwa sposoby ustalenia ojcostwa:

  1. uznanie dziecka przez ojca
  2. sądowe ustalenie ojcostwa

Jak i kiedy można uznać ojcostwo?

Uznania dziecka dokonuje się poprzez oświadczenie mężczyzny złożone w formie przewidzianej przez prawo przed odpowiednim organem. Oświadczenie to jest jednostronną czynnością o dwojakim charakterze.:

  1. oświadczenie woli które składane jest dobrowolnie przez mężczyznę mającego zdolność do czynności prawnych. W przypadku kiedy mężczyzna złożył oświadczenie nie mając zdolności do czynności prawnych może on żądać unieważnienia oświadczenia
  2. oświadczenie wiedzy w którym mężczyzna przyznaje, że jest rzeczywistym ojcem dziecka

Aby oświadczenie o uznaniu było skuteczne i wywołało skutki prawne muszą być spełnione warunki

  1. brak uznania dziecka przez innego mężczyznę
  2. brak sądowego uznania ojcostwa
  3. a w przypadku dziecka urodzonego w małżeństwie prawomocny wyrok sądowy o zaprzeczeniu ojcostwa męża matki.
  4. pochodzenie dziecka od określonej kobiety
  5. zgoda matki dziecka na uznanie dziecka

Uznać można zarówno dziecko małoletnie jak i dziecko pełnoletnie za jego zgodą. Art. 70 KRO dopuszcza możliwość uznania dziecka poczętego. Dziecko może być uznane tylko za jego życia jedynym wyjątkiem jest sytuacji kiedy dziecko pozostawi zstępnych ( dziecko, wnuk)
Oświadczenie nie może być złożone przez przedstawiciela, dotyczy to także zgody matki na uznanie.

Natomiast jeżeli matka nie żyje, jest pozbawiona władzy rodzicielskiej albo porozumienie z nią napotyka istotne przeszkody zamiast jej zgody potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego dziecka ( art. 77§1)

Zgoda matki potrzebna jest także do uznania dziecka poczętego, jeżeli natomiast matka nie ma zdolności do czynności prawnych nie można dokonać uznania dziecka w tej sytuacji można uznać dziecko dopiero po narodzeniu.

Zgoda matki potrzebna jest również przy uznaniu dziecka pełnoletniego.( art.77§3) ale może być pominięta jeżeli:

  1. matka nie żyje
  2. porozumienie się z nią napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody w to miejsce potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego dziecka.

W przypadku braku zgody matki na uznanie dziecka ustalenie ojcostwa następuje na drodze sadowej.

Kiedy następuje sądowe ustalenie ojcostwa?

Sądowe ustalenie ojcostwa następuje w przypadku kiedy domniemany ojciec nie chce uznać dziecka.

Ustalenia dokonuje się na podstawie domniemania prawnego , które opiera się na przekonaniu, iż ojcem dziecka jest mężczyzna który obcował z matką nie wcześniej niż w trzechsetnym dniu i nie potniej niż w sto osiemdziesiątym dniu od urodzenia dziecka ( art. 85§1).

Dowód potwierdzający domniemanie musi wykazać powód, w przypadku braku faktycznego obcowania cielesnego między matką a domniemanym ojcem, domniemanie ojcostwa w ogóle nie wchodzi w grę.

Domniemanie to jest wzruszalne tzn. że pozwany mężczyzna może je obalić poprzez wykazanie, że mimo obcowania płciowego z matką dziecka nie jest on ojcem dziecka poprzez m.in. grupowe badanie krwi w szczególności poprzez badanie ojcostwa którego skuteczność wynosi 99,9% co w prawie nie pozostawia żadnych wątpliwości, ale także dowód z opinii biegłego co do stopnia rozwoju dziecka z terminem obcowania.

Domniemanie to można również obalić poprzez wykazanie iż, w okresie koncepcyjnym matka dziecka współżyła również z innym mężczyzną, jednakże aby obalić powództwo należy wykazać, iż ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne (art.81§2) Udowodnienie tego faktu spoczywa na pozwanym, którym jest za zwyczaj domniemany ojciec dziecka. Jest to dowód jednak trudny do udowodnienia.

Sądowe ustalenie ojcostwa termin – kto i kiedy może złożyć pozew?

Legitymację czynna posiadają osoby, które są bezpośrednio zainteresowane ustaleniem ojcostwa.

  1. dziecko może samodzielnie wytoczyć powództwo po uzyskaniu pełnoletności, w imieniu dziecka małoletniego występuje jego przedstawiciel ustawowy.
  2. matka może żądać sądowego ustalenia ojcostwa niezależnie od braku władzy rodzicielskiej i sprzeciwu opiekuna dziecka, a jeżeli nie ma zdolności do czynności prawnych powództwo może wytoczyć jej przedstawiciel ustawowy za zgoda sądu opiekuńczego. Natomiast jeżeli matka nie ma pełnej zdolności do czynności Prawnych tzn. jest niepełnoletnia z powództwem może wystąpić jej przedstawiciel ustawowy przy czym nie jest wymagana zgoda sądu opiekuńczego
  3. domniemany ojciec dziecka, który uprawnienie do wytoczenia powództwa uzyskał dopiero w 2004 roku, jeżeli jest ubezwłasnowolniony powództwo w jego imieniu może wytoczyć przedstawiciel ustawowy po uprzedniej zgodzie sądu. W przypadku braku pełnej zdolności do czynności prawnych jego przedstawiciel przy czym nie jest wymagana zgoda sądu
  4. prokurator który jako jedyny może wytoczyć powództwo o ustalenie ojcostwa po śmierci dziecka pełnoletniego.

Sądowe ustalenie ojcostwa termin: powództwo o ustalenie ojcostwa nie jest ograniczone terminem z wyjątkiem powództwa matki i domniemanego ojca, który może zrealizować swoje uprawniania do czasu osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Po śmierci dziecka z żądaniem ustalenia ojcostwa może wystąpić matka dziecka, domniemany ojciec dziecka i prokurator.

O ustaleniu ojcostwa orzeka sąd rejonowy w procesie, w postępowaniu odrębnym (art. 453 i n. KPC)

[INFOGRAFIKA] Ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego

ustalenie ojcostwa, ustalenie ojcostwa termin, jak ustalić ojcostwo, ustalanie ojcostwa, pjcostwo

Autor: Marta Zielińska-Kmuk

Biuro Porad Prawnych | www.prawnikpomoze.pl | e-mail: marta.kmuk@prawnikpomoze.pl, tel. 500-509-676

Infografiki: pewnytato.pl

Jaki jest najważniejszy dowód dla sądu? Test na ojcostwo

⏩ Najpewniejszym dowodem dla sądu w sprawach o zaprzeczenie czy ustalenie ojcostwa jest wynik badania genetycznego. Test na ojcostwo można zlecić bez skierowania z sądu, co pozwala wybrać dogodne laboratorium, miejsce i termin badania. Bardzo często pozwala to skrócić całe postępowanie i szybciej rozwiązać sytuację prawną.

Badanie ojcostwa do celów sądowych jest wykonywane w specjalnej procedurze (m.in. badanie ojca, dziecka i matki w placówce, dołączenie do wyniku ekspertyzy biegłego sądowego).

A jeśli matka nie może wziąć udziału w badaniu? Badanie prywatne, tylko ojca i dziecka, bez procedury sądowej również może być wykorzystane w sądzie.Z doświadczenia czytelników wiemy, że sądy bardzo często przystają na takie wynik!

[BEZPŁATNY PORADNIK] Czy wynik prywatnego testu na ojcostwo może być wykorzystany w sądzie?

Robisz badanie ojcostwa do celów prywatnych i zastanawiasz się, czy na jego podstawie możliwe będzie sądowe ustalenie ojcostwa? Czy wynik takiego testu można w ogóle wykorzystać w sądzie? Poczytaj bezpłatny poradnik:

ustalenie ojcostwa, ustalenie ojcostwa termin, jak ustalić ojcostwo, ustalanie ojcostwa, ojcostwo

Ciekawe artykuły związane z ustaleniem ojcostwa:


5/5 - (21 głosów / głosy)

Data publikacji: 24/03/2021, Data aktualizacji: 10/02/2023

3komentarze

  • Awatar dla Aaa Aaa pisze:

    Niestety to nasze prawo jest skomplikowane… Ja jestem w takiej sytuacji, że moja dziewczyna urodziła nasze dziecko, ale jeszcze się nie rozwiodła… Dzięki tej „świetnej” zasadzie jej mąż z którym nawet się nie widuje jest ojcem naszego dziecka… To jest po prostu jakąś masakra. Niedługo będziemy robić test na ojcostwo i ciągnąć sprawę dalej jak tylko uspokoi się sytuacja z wirusem. Nikomu nie życzę, ale wiem że jest nas sporo z podobnym problemem.

    • Awatar dla Karolcia Karolcia pisze:

      Cześć chciałam się zapytać czy już wasza sytuacja się uregulowała bo my mamy podobna….Złożyliśmy już papiery do sądu i czekamy już trzeci miesiąc i nie ma odzewu żadnego…chciałam się dowiedzieć ile mniej więcej czasu trwa ta cała procedura

  • Awatar dla Ania Ania pisze:

    Witam rodzę na dniach , co mam zrobić i jak wyglada pozew złożony przeze mnie gdy od mojego rozwodu minęło mniej niż 300 dni

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *