Często słyszymy pytanie – czy można odmówić badań DNA na ojcostwo? W trakcie postępowania sądowego o ustalenie ojcostwa Sąd może wydać nakaz wykonania badań DNA. Domniemany ojciec nie musi się jednak na nie zgadzać – prawo zakłada, że zmuszenie go do przeprowadzenia takich badań naruszałoby nietykalność cielesną. Dobrze jednak pamiętać, że odmowa może poskutkować wyrokiem potwierdzającym ojcostwo, np. na podstawie zasady tzw. domniemanego ojcostwa.
Spis treści
Czy można odmówić badań DNA na ojcostwo nakazanych przez sąd?
Sądowy nakaz przeprowadzenia badań DNA w sprawach o ustalenie ojcostwa nie jest wiążący. Sąd może jedynie spróbować nakłonić mężczyznę, by nie stawiał przeszkód do wykonania badania. Nie może natomiast zmusić go do tego w żaden sposób, ponieważ badania DNA wymagają dostarczenia próbki materiału genetycznego. Ich wykonanie bez zgody zainteresowanego wiązałoby się zatem z naruszeniem jego nietykalności cielesnej. Więc, czy można odmówić badań DNA na ojcostwo? Można, ale…
Czy można odmówić badań DNA na ojcostwo – konsekwencje
Brak zgody na przeprowadzenie badań DNA może zostać potraktowane jako utrudnienie zebrania pełnego materiału dowodowego. Tym samym obniża się wiarygodność osoby, która takiej odmowy dokonuje. Wiąże się to również z tym, że brak wiarygodnego potwierdzenia ojcostwa zmusza sąd do podjęcia decyzji w oparciu o inne, mniej pewne przesłanki (takie jak zeznania świadków). Nie istnieją jednak żadne prawne konsekwencje.
Na jakiej podstawie sąd może ustalić ojcostwo?
Testy DNA na ojcostwo ą tylko jednym ze sposobów. Przede wszystkim wykorzystywane są jednak zeznania świadków – m.in. dotyczące prawdopodobieństwa obcowania danego mężczyzny z matką dziecka w określonym czasie lub prawdopodobieństwa ojcostwa innego mężczyzny. Uznanie takiego dowodu przez sąd określa się jako presumpcję faktyczną. Poza tym obowiązuje zasada tzw. domniemanego ojcostwa. Polega ona na przyjęciu, że ojcem dziecka urodzonego w ciągu 300 dni od rozwodu jest były mąż matki.
Dlaczego warto zdecydować się na badanie DNA?
Badania DNA dają przede wszystkim jednoznaczny i w pełni wiarygodny wynik, którego nie można podważyć. Są więc o wiele pewniejsze od innych dowodów, choć Kodeks Postępowania Cywilnego uznaje, że wszystkie dowody są równie ważne. Poza tym, badania DNA można wykonać bardzo szybko, co może skrócić przebieg sprawy i oszczędzić zbędnego stresu.
Zobacz też: