Badanie o charakterze sądowych można zlecić samodzielnie, tj. bez skierowania z sądu lub też za jego pośrednictwem. Określa ono w sposób całkowicie pewny i jednoznaczny, czy badany mężczyzna jest biologicznym ojcem dziecka. Jak wygląda sądowe ustalenie ojcostwa?
Sądowe ustalenie ojcostwa musi się odbywać według ściśle określonych procedur
Po to, aby wynik analizy był dla sądu pełnowartościowym dowodem w spawie, np. o alimenty czy podział majątku. Analiza DNA wygląda tutaj tak samo jak przy teście prywatnym – porównywane są profile genetyczne konkretnych osób. Identyczna jest też pewność wyniku. Różnica między sądowym a prywatnym testem ojcostwa pojawia się jedynie na etapie pobierania próbek. Badanie na ustalenie ojcostwa wymaga tego, aby cała procedura pobrania próbek DNA była sformalizowana.
W teście prywatnym pozyskiwanie materiałów do analizy wygląda mniej formalnie – próbki mogą zostać pobrane tylko od ojca i dziecka w warunkach domowych i nie trzeba potwierdzać tożsamości ich tożsamości.
Sądowe ustalenie ojcostwa – próbki pobierane są zawsze w placówce medycznej
A w badaniu uczestniczą 3 osoby: domniemany ojciec, dziecko oraz matka dziecka. Jedynie w przypadku jej śmierci lub braku możliwości ustalenia miejsca pobytu odstępuje się od tej zasady. Obecność kobiety w badaniu jest niezbędna, ponieważ w sądowym teście na ojcostwo ustalane jest też macierzyństwo. Sąd musi bowiem wykluczyć ryzyko, że dziecko mogło zostać podmienione w szpitalu.
Sądowe ustalenie ojcostwa wymaga również od wszystkich uczestników testu okazania ważnych dokumentów tożsamości. W przypadku małoletniego dziecka takim dokumentem jest najczęściej skrócony odpis aktu urodzenia. Tożsamość matki i domniemanego ojca potwierdza się w oparciu o dowód osobisty lub paszport. Pobraniem wymazów z wnętrza policzka zajmuje się osoba, którą wyznaczył biegły sądowy. Z pobrania sporządzany jest również protokół, który wraz z wynikiem ma dla sądu wartość dowodową.
Sądowe ustalenie ojcostwa – w jakich sprawach może okazać się pomocne
Okoliczności, w których osoby decydują się na sądowe ustalenie ojcostwa bywają bardzo różne. Badania te zlecane są np. przy okazji spraw rozwodowych, kiedy trzeba ustalić, kto ma płacić alimenty na dziecko. Sprawy dotyczące podziału majątku również wymagają czasem przeprowadzenia testu DNA z pełną procedurą sądową. Z sądowych testów na ojcostwo korzystają wreszcie kobiety, których partnerzy nie zamierzają z własnej woli uznać swoich dzieci oraz mężczyźni chcący zaprzeczyć swoje ojcostwo względem dziecka pochodzącego od innego mężczyzny.
