Zdarzają się sytuacje, kiedy w akcie urodzenia dziecka jako ojciec wpisany jest mężczyzna, który nim faktycznie nie jest. Wtedy może okazać się, że konieczne jest odrzucenie ojcostwa, czyli wystąpienie do sądu o zaprzeczenie ojcostwa. Kto może złożyć pozew? Jakie dowody brane są pod uwagę przy odrzuceniu ojcostwa? Wyjaśniamy poniżej.
Tego dowiesz się z artykułu:
▶ Odrzucenia ojcostwa – kto i kiedy może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
▶ Odrzucenie ojcostwa – na czym polega zasada domniemania ojcostwa?
▶ Odrzucenie ojcostwa – gdzie złożyć pozew?
▶ Odrzucenie ojcostwa a badania DNA jako dowód w sprawie
Odrzucenia ojcostwa – kto i kiedy może złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
Sprawa o odrzucenie ojcostwa, czyli jego zaprzeczenie, toczy się poprzez wytoczenie powództwa na drodze postępowania sądowego 👨⚖. Pozew może złożyć matka dziecka, dziecko, mężczyzna, którego prawnie uznano za ojca dziecka 🧔 oraz prokurator (w przypadku, gdy wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego) [1].
Obecnie matka dziecka i mężczyzna uznany za ojca dziecka mają rok ⏳ na wytyczenie powództwa – czas ten liczony jest od chwili powzięcia informacji, o tym, że mężczyzna uznany za ojca dziecka ojcem nie jest. Pozew może być złożony nie później niż do osiągnięcia przez dziecko 👦 pełnoletności [1].
Dziecko po osiągnięciu pełnoletności może wytoczyć pozew o odrzucenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziało się, że nie pochodzi od męża swojej matki. Natomiast, gdy dziecko otrzymało taką informację przed dniem osiągnięcia pełnoletności, termin do wytoczenia powództwa liczony jest od dnia osiągnięcia pełnoletności [2].
Odrzucenie ojcostwa – na czym polega zasada domniemania ojcostwa?
W sytuacji, kiedy małżonkowie decydują się na rozstanie 💔 i rozpoczynają nowy związek, lecz nie występują o rozwód czy separację, a w nowej relacji urodzi się dziecko, którego ojcem jest inny mężczyzna niż mąż matki, to i tak w akcie urodzenia 📄 jako ojciec zostanie wskazany mąż matki. Ma tu zastosowanie zasada domniemania ojcostwa wg art. 62 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego [2].
Polega ona na tym, że jeśli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa lub przed upływem trzystu dni od chwili jego ustania bądź unieważnienia, zakłada się, że dziecko pochodzi od męża matki. Domniemanie to nie ma zastosowania, jeśli dzidziuś 👶 przyszedł na świat po upływie trzystu dni [2].
Z kolei, gdy dziecko urodziło się przed upływem trzystu dni od ustania lub unieważnienia związku małżeńskiego, lecz po zawarciu przez matkę kolejnego małżeństwa, przyjmuje się, że pochodzi ono od drugiego męża. Zasada ta nie ma zastosowania, gdy dziecko urodziło się w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji, na którą zgodę wyraził pierwszy mąż matki [2].
W powyższych i jeszcze w wielu innych sytuacjach odrzucenie ojcostwa może być obalone tylko na skutek powództwa o jego zaprzeczenie.
Odrzucenie ojcostwa – gdzie złożyć pozew?
Aby rozpocząć procedurę odrzucenia ojcostwa, należy złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa 📜 do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sądu. Tego typu sprawami zajmują się sądy rejonowe, wydziały rodzinne i nieletnich [1].
Ile trwa sprawa o odrzucenie ojcostwa?
Sprawa dotycząca odrzucenia ojcostwa może zakończyć się już na pierwszym terminie sądowym, w przypadku, gdy żadna ze stron nie kwestionuje faktu, że dziecko nie pochodzi od mężczyzny uznanego za jego ojca. Natomiast, gdy nie ma między stronami porozumienia w kwestii biologicznego 🧬 ojcostwa dziecka, postępowanie sądowe potrwa dłużej, gdyż konieczne będzie do przeprowadzenia postępowanie dowodowe 🔍, w tym wykonanie badań genetycznych [1].
Odrzucenie ojcostwa a badania DNA jako dowód w sprawie
W sprawie o odrzucenie ojcostwa ważną rolę odgrywają dowody w postaci badań DNA 🔬. Przeprowadzenie testów DNA pozwala na wykluczenie ojcostwa ❌ i z najwyższym możliwym prawdopodobieństwem na jego ustalenie [3].
Podstawą do skorzystania z opinii w zakresie badań genetycznych w postępowaniu cywilnym, między innymi w sprawach spornego ojcostwa, jest art. 290 Kodeksu postępowania cywilnego, według którego, sąd może zaczerpnąć opinii odpowiedniego instytutu naukowego 🧑🎓 lub naukowo-badawczego 🏫 [3].
W wielu sytuacjach to testy na ojcostwo są decydującym dowodem w sprawie o zaprzeczenie ojcostwa. Certyfikowane laboratoria wydają tylko i wyłącznie pewne oraz jednoznaczne wyniki badań DNA, tzn. zgodne z Rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii. Dlatego też w niektórych sytuacjach przestawienie prywatnego wyniku badania na ojcostwo może być traktowane jako dowód rozstrzygający 💯 i kończący sprawę o odrzucenie ojcostwa.
Źródła:
- https://izabelabaran.pl/blog/61-zaprzeczenie-ojcostwa
- https://galiszewska.pl/2020/01/03/zaprzeczenie-ojcostwa-kto-moze-zlozyc-pozew/
- https://kancelaria-prawo-rodzinne.com/zaprzeczenie-ustalenie-ojcostwa-badanie-dna-poznan
To również może Cię zainteresować: Jakie pytania zadaje sąd na rozprawie o zaprzeczenie ojcostwa?
