Masz ból brzucha o nieznanej przyczynie? Taki objaw bardzo często występuje przy celiakii, czyli trwałej nietolerancji glutenu. Na tę chorobę cierpi nawet 400 000 osób w Polsce, jednak zdiagnozowanych jest tylko 5% z nich. Rozpoznanie celiakii jest bardzo ważne, ponieważ choroba ta aż 40-krotnie zwiększa ryzyko nowotworu. Najszybciej można to zrobić za pomocą testu genetycznego.
Spis treści
Ból brzucha przy celiakii – skąd się bierze?
Celiakia jest trwałą, a więc utrzymującą się przez całe życie, nietolerancją glutenu. Do jej wystąpienia przyczyniają się zmiany w materiale genetycznym. Zjedzenie artykułu spożywczego zawierającego gluten, czyli białko obecne w życie, pszenicy, jęczmieniu, czy w owsie utrudnia przyswajanie składników pokarmowych (witamin i minerałów). Prowadzi to do niedożywienia, któremu może towarzyszyć wspomniany ból brzucha. Ale właściwie dlaczego celiakia uniemożliwia wchłanianie witamin i minerałów do organizmu?
Jest to związane z nieprawidłową odpowiedzią układu immunologicznego. Zaczyna niszczyć struktury odpowiedzialne za przyswajanie składników odżywczych, gdy do organizmu dostanie się już tylko trochę glutenu. Tymi strukturami są kosmki jelitowe, a więc mikroskopijnej wielkości wypustki, wyścielające jelito cienkie od środka i wyłapujące wszystko to, co najcenniejsze w pokarmie.
Kosmki jelitowe niszczone są stopniowo, a w miarę rozwoju choroby coraz mniej składników odżywczych dostaje się do organizmu. Brak ważnych dla zdrowia substancji oraz uszkodzenie błony śluzowej jelita wywołują u chorego szereg dość uciążliwych objawów – ból brzucha, wzdęcia, biegunki, zaparcia, nudności i wymioty.
Warto jednak mieć świadomość, że problemy z układem trawiennym występują najczęściej w klasycznej postaci celiakii, a ta dotyczy zaledwie 10% chorych.
U większości osób celiakia ma bardziej nietypowy przebieg. Nie towarzyszy jej ból brzucha, a np. bóle kości i stawów, drażliwość, spadek koncentracji, problemy ze skórą, łupież, wypadanie włosów, skłonność do poronień czy spadek libido. Objawy te nie są typowe tylko dla celiakii, lecz dla wielu innych schorzeń, co znacznie komplikuje cały proces diagnostyczny.
Jak zatem trafnie postawić diagnozę i dowiedzieć się, czy ból brzucha jest spowodowany celiakią, a nie jakimś innym schorzeniem? Genetyka i biotechnologia dostarczają nam takiego narzędzia, za pomocą którego możemy to zrobić!
Ból brzucha – badanie genetyczne ustali, czy jego przyczyną jest celiakia
Celiakia występuje tylko u osób, które są do niej predysponowane genetycznie, tj. u posiadaczy układu genów: HLA-DQ2,2; HLA-DQ2,5; HLA-DQ8. Jeśli je masz, to ryzyko pojawienia się u Ciebie trwałej nietolerancji glutenu jest bardzo duże. Brak oznacza natomiast, że tego ryzyka nie ma, a Ty możesz być spokojny, bo celiakia już nigdy nie będzie Cię dotyczyć. Sięgając po badanie genetyczne możesz więc łatwo i w 100% wykluczyć chorobę.
Pamiętaj, że trwała nietolerancja glutenu jest chorobą dziedziczną, dlatego wynik testu przyda się nie tylko Tobie, ale również Twoim bliskim. Co więcej, jest zawsze aktualny. Geny są bowiem czymś, co nie ulega zmianie na przestrzeni lat. Raz wykonanego badania DNA na celiakię nie musisz więc już potem powtarzać.
Dieta bezglutenowa – lekarstwem na ból brzucha przy celiakii
Jeśli okaże się, że za ból brzucha odpowiada u Ciebie celiakia, będziesz musiał całkowicie wykluczyć ze swojej diety produkty z glutenem. Dieta bezglutenowa jest niezbędna do tego, aby kosmki jelitowe mogły się odbudować. Pamiętaj jednak, że gdy to już nastąpi, składniki odżywcze znów zaczną się wchłaniać, a ból brzucha, wzdęcia, biegunki i wymioty przestaną Ci dokuczać.