Najczęściej wykorzystywaną metodą ustalenia ojcostwa za pomocą testów DNA jest metoda Multiplex STR. Pozwala ona ustalić ojcostwo na podstawie bardzo małych ilości DNA.
Ustalenie ojcostwa: metoda Multiplex STR
To odmiana metody PCR. Wykorzystuje ona zmienność w niekodujących fragmentach genu, sprawdzając liczbę powtórzeń nukleotydów. Wynik podawany jest w liczbach, które opisują tzw. markery DNA. Każdy marker to fragment DNA, zapisany na wyniku testu dwiema liczbami – jedna dziedziczona jest po ojcu, druga po matce.
W związku z tym, po ustaleniu profili genetycznych wszystkich badanych osób, można je porównać i wykazać pokrewieństwo. Sprawdza się, czy u dziecka zawsze jedna z liczb w danym markerze dziedziczona jest po ojcu, a druga po matce. Jeśli tak się nie dzieje, można wykluczyć ojcostwo lub macierzyństwo. Na potrzeby ustalenia ojcostwa wystarczy pobranie próbek DNA wyłącznie od domniemanego ojca oraz dziecka.
Metoda Multiplex STR jest rekomendowana przez Międzynarodowe Towarzystwo Genetyki Sądowej.
Ustalenie ojcostwa: metoda PCR
PCR, czyli reakcja łańcuchowa polimerazy, działa na zasadzie namnażania wybranych fragmentów DNA, a następnie ustalenia profilu genetycznego. Do badania wystarczy pobranie próbek z wymazu z policzka lub tzw. mikrośladów, czyli np. zużytej chusteczki higienicznej czy włosa z cebulką.
Dzięki zaawansowanej technologii i użyciu termocyklera, w ciągu 30 minut materiał genetyczny mnoży się do biliona kopii. Otrzymane kopie DNA nazywa się produktem PCR. Produkt ten przedstawia się następnie za pomocą tzw. „pików” lub prążków, wykorzystując specjalny sekwenator.
Otrzymany obraz należy przeanalizować – specjalista charakteryzuje każdy allel (wersję danego genu), podając liczbę. Ustalane są profile genetyczne wszystkich osób badanych, a następnie porównywane allele. Jeśli u dziecka nie odnajduje się alleli, które ma domniemany ojciec, można wykluczyć ojcostwo. Metoda PCR jest szybka pewna i nie wymaga dużej ilości materiału genetycznego.
Ustalenie ojcostwa – analiza RFLP
Analiza RFLP jest równie pewna jak PCR, jest jednak metodą starszą i wymagającą analizy krwi badanych osób. Z leukocytów badanych osób izoluje się DNA, dzieląc je później na fragmenty (prążki) przy użyciu enzymu restrykcyjnego. Fragmenty DNA przenosi się do specjalnego żelu, w którym układane są w kolejności od największego do najmniejszego, by potem przenieść je na folię nylonową oraz obserwować przy pomocy sondy. Każda badana osoba ma swój zestaw prążków, dziedziczonych po rodzicach.
Następnie dochodzi do analizy, czy wszystkie fragmenty DNA mają swoje odpowiedniki u matki i domniemanego ojca, co pozwala potwierdzić lub wykluczyć ojcostwo. Na wynik tej metody oczekuje się dłużej niż w przypadku analizy PCR.
Zobacz też:
