Twoje dziecko ma problemy z mową, okazywaniem emocji i kontaktami międzyludzkimi? To może być autyzm – zaburzenie ośrodkowego układu nerwowego. Dowiedz się, jakie jeszcze objawy obserwuje się u dzieci z autyzmem, a także jak diagnozować i leczyć to schorzenie.
1. Autyzm to zaburzenie neurologiczne
Co oznacza, że wiąże się z nieprawidłowościami obecnymi w mózgu. Powodują one niepoprawny odbiór różnego rodzaju bodźców, kłopoty z okazywaniem emocji i uczuć oraz problemy z budowaniem relacji. Dla chorego słowa, gesty i mimika nie są jednym komunikatem, a jedynie zbiorem kilku elementów.
Chory w ten sposób obserwuje świat, więc również na przykład Twoja twarz nie jest dla niego całością, a zbiorem oczu, ust, nosa. Autyzm występuje aż 4 razy częściej u chłopców niż dziewczynek.
2. Pierwsze objawy autyzmu występują już u niemowląt
Należą do nich m.in. brak gaworzenia, słaby rozwój mowy, niereagowanie na hałas (np. szczekanie psa), unikanie kontaktu wzrokowego (np. wtedy, gdy bierzesz dziecko na ręce), długie wpatrywanie się w jeden punkt oraz brak reakcji na swoje imię. Autystyczne dziecko może być niezwykle ciche i spokojne, co możesz mylnie przypisywać jego temperamentowi.
3. Od 3. roku życia objawy są najbardziej widoczne
Symptomy podzielić można na 3 grupy: powtarzanie zachowań i czynności, unikanie kontaktów społecznych, problem z akceptacją zmian. To może być autyzm, gdy Twoje dziecko bardzo niewiele mówi, rzadko się uśmiecha, nie wykorzystuje mimiki oraz unika kontaktu wzrokowego.
Inne objawy tej choroby to m.in. kłopoty z emocjami (np. nagła agresja), brak spontanicznych odruchów oraz unikanie kontaktów międzyludzkich – może Ci się wydawać, że dziecko nie odróżnia Cię spośród innych ludzi. Chore na autyzm dziecko często zupełnie inaczej niż inne dzieci bawi się zabawkami, np. układając autka w rządku.
4. Za autyzm odpowiadają głównie czynniki genetyczne
Do tej pory jednoznaczna przyczyna wystąpienia autyzmu nie jest znana, jednak główną rolę odgrywają czynniki genetyczne połączone ze środowiskowymi. U ok. 10-30% dzieci chorych na autyzm obecne są mutacje DNA odpowiedzialne za tę chorobę.
Co więcej, jeśli schorzenie to wykryto u jednego z Twoich dzieci, istnieje ok. 20% prawdopodobieństwa, że również kolejne będą chorować. Jeśli na autyzm choruje jedno z bliźniąt, ryzyko pojawienia się choroby u drugiego bliźniaka jednojajowego to 36%-95%.
Za czynniki środowiskowe uważa się np. przebyte w ciąży choroby (np. toksoplazmoza), komplikacje podczas porodu czy używanie niektórych leków.
4. Diagnoza autyzmu ma kilka etapów
Są to badanie rozwoju dziecka, obserwacja jego zachowań oraz konsultacja genetyczna. Po sprawdzeniu, czy u dziecka występują niezbędne na tym etapie i w tym wieku umiejętności oraz szczegółowym wywiadzie z rodzicami, dziecko zostaje poddane obserwacji.
Konieczne są konsultacje u różnych specjalistów: genetyka, neurologa, psychiatry oraz psychologa. Pierwszy z lekarzy pomaga wybrać odpowiednie badania genetyczne i ocenia ryzyko wystąpienia autyzmu u krewnych.
5. Leczenie autyzmu najlepiej rozpocząć jak najszybciej
Autyzmu nie da się całkowicie wyleczyć, ale dzięki odpowiedniej terapii można poprawić jakość życia dziecka, zmniejszając objawy i hamując rozwój schorzenia. Podstawą leczenia jest terapia behawioralna dostosowana do umiejętności dziecka i zaawansowania jego choroby.
Może ona obejmować nie tylko wizyty u psychologa i treningi komunikacji, ale też inne zajęcia, np. plastyczne czy dogoterapię. Jeśli u Twojego dziecka wykryto autyzm, warto, abyś skorzystał także ze specjalnych kursów dedykowanych rodzinom dzieci autystycznych.
Zobacz też: 5 najważniejszych faktów o rzadkich chorobach genetycznych u dzieci
